قانون جدید دادرسی مالیاتی که در سال 1402 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، با هدف ایجاد تحولات اساسی در نظام مالیاتی کشور و ارتقای سطح شفافیت و عدالت در رسیدگی به دعاوی مالیاتی تدوین شده است. این قانون در مقایسه با قانون قبلی، تغییرات و مزایای قابل توجهی را برای مودیان مالیاتی به ارمغان آورده است.
مهمترین تغییرات قانون جدید:
- تشکیل مراجع تخصصی دادرسی مالیاتی:
در قانون جدید، مراجع تخصصی دادرسی مالیاتی به منظور رسیدگی به دعاوی مالیاتی در سه سطح بدوی، تجدیدنظر و دیوان عدالت اداری تشکیل شدهاند. این مراجع با حضور قضات متخصص در امور مالیاتی، به طور اختصاصی به دعاوی مالیاتی رسیدگی میکنند.
- تسهیل فرآیند اعتراض به آرای مالیاتی:
در قانون جدید، فرآیند اعتراض به آرای مالیاتی تسهیل شده است. مودیان مالیاتی میتوانند در صورت اعتراض به رای صادره، در مهلت مقرر نسبت به آن اعتراض خود را به مراجع ذیصلاح اعلام کنند.
- افزایش اختیارات مودیان مالیاتی:
در قانون جدید، اختیارات مودیان مالیاتی در ارائه مستندات و دفاعیات خود افزایش یافته است. مودیان میتوانند در جلسات رسیدگی به دعاوی مالیاتی حاضر شده و به طور مستقیم از حقوق خود دفاع کنند.
- اعمال ضمانتهای اجرایی:
در قانون جدید، ضمانتهای اجرایی برای حسن اجرای قانون و جلوگیری از تضییع حقوق مودیان مالیاتی در نظر گرفته شده است.
مزایای قانون جدید:
- افزایش شفافیت:
قانون جدید دادرسی مالیاتی با ایجاد مراجع تخصصی و شفافسازی فرآیند رسیدگی به دعاوی مالیاتی، به ارتقای شفافیت در نظام مالیاتی کشور کمک میکند.
- ایجاد عدالت:
قانون جدید با تسهیل فرآیند اعتراض به آرای مالیاتی و افزایش اختیارات مودیان، به ایجاد عدالت در رسیدگی به دعاوی مالیاتی کمک میکند.
- کاهش مراجعات به دیوان عدالت اداری:
تشکیل مراجع تخصصی دادرسی مالیاتی در سطوح مختلف، به کاهش مراجعات به دیوان عدالت اداری و تسریع در رسیدگی به دعاوی مالیاتی کمک میکند.
جدول مقایسه قانون جدید و قانون قبلی دادرسی مالیاتی:
موضوع |
قانون جدید |
قانون قبلی |
مراجع رسیدگی |
مراجع تخصصی دادرسی مالیاتی (بدوی، تجدیدنظر، دیوان عدالت اداری) |
هیأتهای حل اختلاف مالیاتی |
فرآیند اعتراض |
تسهیل فرآیند اعتراض |
فرآیند پیچیده و زمانبر |
اختیارات مودیان |
افزایش اختیارات در ارائه مستندات و دفاعیات |
اختیارات محدود |
ضمانتهای اجرایی |
ضمانتهای اجرایی برای حسن اجرای قانون |
ضمانتهای اجرایی ضعیف |
خصوصیات و ویژگی های قانون جدید دادرسی مالیاتی
جدول:
ویژگی |
شرح |
موضوع |
اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم |
تاریخ تصویب |
1394/04/31 |
تاریخ ابلاغ |
1394/05/13 |
اهداف |
ایجاد شفافیت، عدالت و سهولت در رسیدگی به دعاوی مالیاتی |
مراحل دادرسی |
1. بدوی (در هیأت های حل اختلاف مالیاتی) 2. تجدیدنظر (در هیأت های تجدیدنظر مالیاتی) 3. فوق العاده (در دیوان عدالت اداری) |
آراء صادره |
قطعی و لازم الاجرا |
مرجع صالح به رسیدگی |
هیأت های حل اختلاف مالیاتی |
مهلت اعتراض |
30 روز از تاریخ ابلاغ رأی |
هزینه دادرسی |
مطابق تعرفه های مصوب |
ویژگی های بارز:
- تغییر در مرجع رسیدگی کننده به دعاوی مالیاتی:
- در قانون جدید، رسیدگی به دعاوی مالیاتی در هیأت های حل اختلاف مالیاتی که در ذیل سازمان امور مالیاتی تشکیل می شوند، انجام می شود.
- تخصصی شدن مراجع رسیدگی:
- اعضای هیأت های حل اختلاف مالیاتی از بین افراد متخصص در امور مالیاتی انتخاب می شوند.
- شفافیت:
- جلسات هیأت های حل اختلاف مالیاتی علنی برگزار می شود.
- عدالت:
- طرفین دعوا حق دفاع کامل از خود را دارند.
- سهولت:
- ارائه دادخواست به صورت الکترونیکی امکان پذیر است.
- کاهش اطاله دادرسی:
- مهلت های رسیدگی به دعاوی مالیاتی مشخص شده است.